Przed wiekami dzisiejsze tereny Toszka porastały gęste i bogate w zwierzynę knieje. Wybrał się tam na łowy jeden z książąt opolskich. Polowanie było udane, służba już znosiła upolowane sztuki zwierząt, ciesząc się, że zapasów mięsnych wystarczy na długie miesiące. Zmęczony łowami książę przysiadł na polanie wśród paproci i już po chwili zmorzył go sen. Czuwał przy nim wierny pies. Nagle zakołysał się zagajnik i wprost na śpiącego księcia zaczęły biec dwa olbrzymie odyńce. Służba zamarła. Tylko pies stanął bohatersko w obronie swego pana i stoczył nierówną walkę z dzikami. Szamotanina obudziła księcia. Tymczasem ranne odyńce uciekły do lasu, a wycieńczony pies podpełznął do stóp swego pana i kilka minut później na jego rękach zakończył żywot. Pan gorzko zapłakał nad losem swojego czworonożnego przyjaciela, z którym bawił się od najmłodszych lat. Pochował go na polance, gdzie rozegrało się całe to dramatyczne zdarzenie. Książę, powróciwszy z udanych, ale jakże smutnych łowów, rozkazał na miejscu walki psa z dzikami postawić zamek i utworzyć osadę, którą nazwał Toszek, takie bowiem imię nosił jego wierny pies.
Wierny pies (wersja w gwarze śląskiej) Piyrwyj kole Toszka rosły gynste lasy bogate we zwierzyna. Jedyn ze ksiōnżōnt opolskich wybroł sie do tych borōw na gōn. Gōn sie udoł, służba znosiyła już ubite sorniki i chazoki. Wszyjscy radzi byli, bo miynsa styknie na dugo. Ksiōnże urobiōny gōnem legnył sie miyndzy paprocie, pod brzimym i usnył. Wachowoł przi nim pies. Narozki ze młodnika pokazoły sie dwie dzike świnie i kalupym pogoniyły na ksiyńcia. We służba keby pieron szczelōł. Niy wiedzieli, co poczōńć. Yno wierny pies skoczōł i ciepnōł sie na dzike świnie. Larmo ôbudziyło ksiyńcia. Pogryzione świnie uciykły do lasa, a pokwawiony pies doczołgoł sie do pana i umrzył mu na rynkach. Pon poślimtoł sie nad swojim psym — kamratym, z kerym bawiōł sie jeszcze za bajtla. Pochowali psa na polance pod brzimym, kaj ksiōnże się zdrzymnōł. Jak pan przyijechoł nazod ze gōna, kozoł we lesie wybudować zōmek i osada Toszek — to skuli tego, że take miano mioł jego wierny pies
