Park krajobrazowy utworzony został tu w 1993 r. Obejmuje on obszar 49 tys. ha, do którego dochodzą także strefy ochronne o powierzchni całkowitej 14 tys. ha. Walory przyrodnicze oraz wartości historyczno-kulturowe czynią z parku rejon atrakcyjny turystycznie.
Obszar parku „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”, charakteryzujący się malowniczym krajobrazem, cechuje także m.in. obfitość wód. Przyczyniło się to do znacznego zróżnicowania tutejszego środowiska, w którym bytuje wiele gatunków roślin i zwierząt. Woda miała także znaczenie dla gospodarki rozwijanej na tych terenach przez zakonników.
Szata roślinna, pierwotnie tworzona głównie przez zbiorowiska leśne, obecnie w znacznym stopniu jest wynikiem przekształceń dokonanych przez człowieka. Według najnowszych opracowań, na terenie parku występuje 49 gatunków roślin gatunkowo chronionych. Urozmaicona jest także fauna. Środowisko ziemno-wodne sprzyja życiu 14 gatunków płazów. W parku naliczono także 6 gatunków gadów, 236 gatunków ptaków oraz 50 gatunków ssaków. Część tutejszych zwierząt to m.in. gatunki wpisane do „Polskiej czerwonej księgi zwierząt”, a więc zagrożone wyginięciem na terenie kraju.